ଜାଣନ୍ତୁ କାହିଁକି ପାଳନ କରାଯାଏ ରାମନବମୀ, କ’ଣ ରହିଛି କିମ୍ବଦନ୍ତୀ
ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ଅନୁଯାୟୀ, ଚନ୍ଦ୍ର ମାସର ନବମୀ ଦିନ ଭଗବାନ ରାମଙ୍କ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲା । ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଚୈତ୍ର ନବରାତ୍ରୀଙ୍କ ଶେଷ ଦିନକୁ ରାମ ନବମୀ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । କାରଣ ଏହା ଭଗବାନ ରାମଙ୍କ ଜନ୍ମଦିନ ଅଟେ….
ଚୈତ୍ର ମାସ ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷ ନବମୀ ତିଥିକୁ ଦେଶସାରା ରାମନବମୀ ଭାବରେ ଧୂମଧାମରେ ପାଳନ କରିଥାନ୍ତି। ସନାତନ ଧର୍ମ ଅନୁସାରେ ରାମନବମୀ ଦିନ ତ୍ରେତୟା ଯୁଗରେ ମହାରାଜା ଦଶରଥଙ୍କ ଘରେ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଅବତାର ଭାବେ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀରାମ ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲେ । ଲଙ୍କାପତି ରାବଣର ଅତ୍ୟାଚାରକୁ କମ୍ କରିବା ପାଇଁ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଧରାପୃଷ୍ଠରେ ଭଗବାନ ରାମଙ୍କ ରୂପରେ ଅବତାର ନେଇଥିଲେ।
ଧର୍ମ ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ ଚୈତ୍ର ମାସର ୯ ଦିନ ରାମ ନବମୀ ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ। ଏହି ଦିନ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଜନ୍ମ ଅଯୋଧ୍ୟାର ରାଜା ଦଶରଥଙ୍କ ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ପୁତ୍ର ରାମଙ୍କ ରୂପରେ ହୋଇଥିଲା। ରାମଙ୍କ ଜନ୍ମର ମୂଳ ଉଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ରାବଣର ଦୃଷ୍ଟ ଆତ୍ମାକୁ ବିନାଶ କରିବା । ଏହି କାରଣରୁ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ଶକ୍ତିର ମହିମା ଏବଂ ଭଲ ଓ ଖରାପ ମଧ୍ୟରେ ସଂଘର୍ଷ ଦର୍ଶାଇଥାଏ, ଏହି ଦିନ ଅନ୍ୟାୟ ଉପରେ ନ୍ୟାୟର ବିଜୟ ହୋଇଥାଏ।
ହିନ୍ଦୁ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ଅନୁଯାୟୀ ନବମୀ ତିଥିର ଆଗମନ ପୁଷ୍ୟା ନକ୍ଷତ୍ରରେ ହୋଇଥାଏ। ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ ଯଦି ଚୈତ୍ୟ ଶୁକ୍ଳ ନବମୀ ପୁଷ୍ପ ନକ୍ଷତ୍ର ସହ ସଂଯୋଗ ଥାଏ ତେବେ ଏହା ସମସ୍ତ ଅର୍ଥରେ ପୁଣ୍ୟଦାୟୀ ହୋଇଥାଏ। ରାମ ନବମୀ ଦିନ ଅନେକ ଲୋକମାନେ ମଧ୍ୟ ଉପବାସ କରିଥାନ୍ତି। ଚୈତ୍ର ମାସର ୯ ଦିନରେ ରାମ ନବମୀ ପଡ଼ିଥାଏ। ଏହା ନବରାତ୍ରୀର ଶେଷ ଦିନ ହୋଇଥାଏ। ଏହି କାରଣରୁ ହିନ୍ଦୁ ମାନଙ୍କ ପର୍ବରେ ରାମ ନବମୀର ବିଶେଷ ମହତ୍ବ ରହିଥାଏ।
ରାମ ନବମୀ ଦିନ ମନ୍ଦିରରେ ଭଜନ-କୀର୍ତ୍ତନର ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥାଏ। ରାମ ନବମୀ ଦିନ ଭଗବାନଙ୍କୁ ପ୍ରସାଦ ରୂପେ ପଞ୍ଚାମୃତ, ଶ୍ରୀ ଖଣ୍ଡ, କ୍ଷୀର ବା ହାଲୁଆ ଆଦି ଭୋଗ ଲଗାଯାଇଥାଏ। ଭଗବାନ ରାମଙ୍କ ପୂଜାରେ ବିଶେଷ ରୂପେ କ୍ଷୀର ଏବଂ ଘିଅର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ। ଏହି କାରଣରୁ ରାମ ନବମୀ ଭଳି ଶୁଭ ଦିନରେ ଘିଅରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିବା ମିଠା ପ୍ରସାଦ ରୂପେ ସେବନ କରାଯାଇଥାଏ।
କାହିଁକି ପାଳନ କରାଯାଏ ?
ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁଯାୟୀ ଭଗବାନ ରାମ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ସପ୍ତମ ଅବତାର ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଶାସ୍ତ୍ରରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ଯେ ତ୍ରତେୟା ଯୁଗରେ ପୃଥିବୀରେ ଅସୁରମାନଙ୍କର ଉତ୍ପାତ ବଢିବାରେ ଲାଗିଥିଲା । ଅସୁରମାନେ ଋଷି ମୁନୀମାନଙ୍କର ଯଜ୍ଞ ଭାଙ୍ଗ କରୁଥିଲେ । ପୃଥିବୀରେ ଅସୁରଙ୍କ ବିନାସ ପାଇଁ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଶ୍ରୀ ରାମ ଅବତାରରେ ଅବତାରିତ ହୋଇଥିଲେ।
ଧର୍ମ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ପାଇଁ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀରାମ ତାଙ୍କ ଜୀବନସାରା ବହୁ କଷ୍ଟ ସହିଥିଲେ ଏବଂ ନିଜକୁ ଜଣେ ଆଦର୍ଶ ପୁରୁଷ ଭାବେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କୁ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଶ୍ରୀରାମ କୁହାଯାଏ । ସବୁଠାରୁ କଠିନ ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଶ୍ରୀରାମ ଧର୍ମ ତ୍ୟାଗ କରିନଥିଲେ । ଏହି ସମସ୍ତ ଗୁଣ ହେତୁ ସେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ନାମ ପାଇଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ପୁରୁଷୋତ୍ତମ କୁହାଗଲା ।
ଯେଉଁମାନେ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ରାମା ନବମୀର ମହତ୍ୱ ରହିଛି । ଭକ୍ତମାନେ ରାମ ନବମୀ ଦିନ ଭଗବାନ ରାମଙ୍କୁ ବିଶେଷ ପ୍ରାର୍ଥନା କରନ୍ତି। ଭଗବାନ ରାମଙ୍କ ମନ୍ଦିରଗୁଡିକ ବହୁତ ଭଲ ଭାବରେ ସଜାଯାଇଛି ଏବଂ ଭଗବାନ ରାମଙ୍କ ସହ ଦେବୀ ସୀତା ଏବଂ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ମଧ୍ୟ ସଜାଯାଇଛି। ରାମ ନବମୀ ସାରା ଦେଶରେ ପାଳନ କରାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ରାମଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଅଯୋଧ୍ୟା ଏହି ଦିନ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଭାବେ ସଜାଯାଏ। ଏଠାରେ ଏକ ମେଳାର ଆୟୋଜନ କରାଯାଏ, ଯେଉଁଥିରେ ଦୂରଦୂରାନ୍ତରୁ ଭକ୍ତ ଏବଂ ତତ୍ପରତା ପ୍ରକାଶ କରି ରାମ ଜନ୍ମଭୂମି ପରିଦର୍ଶନ କରନ୍ତି ।
ଲୋକମାନେ ବିଶେଷ ଭାବରେ ରାମ ନବମୀ ଦିନ ଘରେ ଉପବାସ କରନ୍ତି । ଲୋକମାନେ ସ୍ଥାନୀୟ ମନ୍ଦିରରେ ଏକାଠି ହୁଅନ୍ତି ଏବଂ ରାତିରେ ଭଜନ-କୀର୍ତ୍ତନ କରନ୍ତି ।