ଆଜି ରମା ଏକାଦଶୀ ! ଜାଣନ୍ତୁ ଶୁଭ ମୁହୂର୍ତ୍ତ, ପୂଜା ବିଧି ଓ ବ୍ରତ କଥା
ଆଜି ରମା ଏକାଦଶୀ । କାର୍ତ୍ତିକ ମାସର ଏକାଦଶୀରେ ରମା ଏକାଦଶୀର ବ୍ରତ ରଖାଯାଇଥାଏ। ୨୪ ଏକାଦଶୀ ମଧ୍ୟରୁ ରମା ଏକାଦଶୀର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ବ ରହିଛି। ଚାରି ମାସ ପରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ନିଜ ଯୋଗ ନିଦ୍ରାରୁ ଉଠିଥାନ୍ତି। ପୁରାଣ ଅନୁସାରେ, ରମା ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ ରଖିବା ଦ୍ବାରା ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ସହିତ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ମଧ୍ୟ କୃପା ମିଳିଥାଏ। ଏଥର ଏକାଦଶୀ ତିଥି ଅକ୍ଟୋବର ୨୧ ତାରିଖ (ଶୁକ୍ରବାର) ପଡ଼ୁଛି।
ଦୀପାବଳିରେ ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପୂଜା କରାଯାଏ। ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କର ଅନ୍ୟ ଏକ ନାମ ରମା। ଏଥିପାଇଁ ଏହି ଏକାଦଶୀକୁ ରମା ଏକାଦଶୀ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। ମାନ୍ୟତା ରହିଛି କି, ଏହି ବ୍ରତ ପାଳନ କରିବା ଦ୍ବାରା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର କଷ୍ଟରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ। ଏହା ସହିତ ଆର୍ଥିକ ସମସ୍ୟା ମଧ୍ୟ ରହିନଥାଏ। ରମା ଏକାଦଶୀରେ ପୂଜା ପାଇଁ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଦୀପ ଦାନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଦେବୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆନନ୍ଦିତ ହୁଅନ୍ତି । ଏହାଦ୍ୱାରା ସୁଖ ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧତା, ଧନ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ସମସ୍ତ ଅଟକି ରହିଥିବା କାମ ହୋଇଯାଇଥାଏ ।
ଶୁଭ ମୁହୂର୍ତ୍ତ :
କାର୍ତ୍ତିକ କୃଷ୍ଣ ରାମ ଏକାଦଶୀ ତାରିଖ ସମାପ୍ତ – ୨୧ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୨, ଅପରାହ୍ନ ୦୫.୨୨ ।
ଶୁକ୍ଲା ଯୋଗ – ୨୦ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୨ ଅପରାହ୍ନ ୦୫.୫୩ରୁ ୨୧ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୨, ଅପରାହ୍ନ ୦୫.୪୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ।
ବ୍ରତ ପାରଣ ସମୟ : ପୂର୍ବାହ୍ନ ୦୬.୩୦ – ୦୮.୪୫ (୨୨ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୨) ।
ବ୍ରହ୍ମ ମୁହୂର୍ତ୍ତ – ଭୋର ୦୪:୫୧ – ୦୫:୪୧ ।
ଅଭିଜିତ ମୁହୂର୍ତ୍ତ – ପୂର୍ବାହ୍ନ ୧୧:୫୬ – ଅପରାହ୍ନ ୧୨:୪୨ ।
ଗୋଧୂଳି ମୁହୂର୍ତ୍ତ – ସନ୍ଧ୍ୟା ୦୬:୦୮ – ସନ୍ଧ୍ୟା ୦୬:୩୩ ।
ଅମୃତ କାଳ – ପୂର୍ବାହ୍ନ ୦୯:୫୩ – ପୂର୍ବାହ୍ନ ୧୧:୩୭ ।
ପୂଜା ବିଧି :
ବ୍ରତ ଦିନ ବ୍ରହ୍ମ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ଉଠି ସ୍ନାନ ଆଦି କରନ୍ତୁ ଏବଂ ବ୍ରତ ସଙ୍କଳ୍ପ ନିଅନ୍ତୁ।
ଏହା ପରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଆରଧାନା କରନ୍ତୁ।
ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ସାମ୍ନାରେ ଦୀପ-ଧୂପ ଜଳାନ୍ତୁ। ପୁଣି ଫଳ, ଫୁଲ ଏବଂ ଭୋଗ ଅର୍ପିତ କରନ୍ତୁ।
ମାନ୍ୟତା ରହିଛି କି ରମା ଏକାଦଶୀ ଦିନ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ତୁଳସୀ ଅବଶ୍ୟ ଅର୍ପିତ କରିବା ଉଚିତ୍। ଧ୍ୟାନରେ ରଖିବା ଉଚିତ୍ କି ଏକାଦଶୀ ଦିନ ତୂଳସୀ ପତ୍ର ଛିଡ଼ାନ୍ତୁ ନାହିଁ ବରଂ ପ୍ରଥମେ ତଳେ ପଡ଼ିଥିବା ପତ୍ରକୁ ଅର୍ପିତ କରନ୍ତୁ।
ବ୍ରତ କଥା :
ଏକ ପୌରାଣିକ କଥା ଅନୁସାରେ, ଗୋଟିଏ ନଗରରେ ମୁଚୁକନ୍ଦ ନାମକ ଜରେ ପ୍ରତୀପୀ ରାଜା ଥିଲେ। ତାଙ୍କର ଚନ୍ଦ୍ରଭାଗା ନାମକ ଜଣେ କନ୍ୟା ଥିଲେ। ରାଜା ନିଜ ଝିଅର ବିବାହ ରାଜା ଚନ୍ଦ୍ରସେନଙ୍କ ପୁଅ ଶୋଭନଙ୍କ ସହ କରିଥିଲେ। ଶୋଭନ ଗୋଟିଏ ସମୟରେ ନଖାଇ ରହିପାରୁନଥିଲେ। ଶୋଭନ ଥରେ କାର୍ତ୍ତିକ ମାସରେ ନିଜ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସହିତ ଶ୍ବଶୁର ଘରକୁ ଯାଇଥିଲେ। ସେହି ସମୟରେ ରମା ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ ପଡ଼ିଥିଲା। ଚନ୍ଦ୍ରଭାଗାଙ୍କ ଗୃହ ରାଜ୍ୟରେ ସମସ୍ତେ ରମା ଏକାଦଶୀର ନିୟମ ପୂର୍ବକ ବ୍ରତ ରଖୁଥିଲେ। ଆଉ ଏଭଳି କରିବା ପାଇଁ ଶୋଭନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଥିଲା।
ଶୋଭନ ଏହି କଥାକୁ ନେଇ ବିବ୍ରତ ହୋଇଯାଇଥିଲେ। ଯିଏ ଗୋଟିଏ ସମୟ ଭୋଖରେ ରହିପାରନ୍ତି ନାହିଁ ସିଏ ରମା ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ କିଭଳି କରିବେ। ଶୋଭନ ଏହି ସମସ୍ୟା ସହିତ ପତ୍ନୀଙ୍କ ପାଖକୁ ଗଲେ ଆଉ ଉପାୟ ବତାଇବା ପାଇଁ କହିଲେ। ଚନ୍ଦ୍ରଭାଗା କହିଳେ କି, ଯଦି ଏଭଳି ଅଛି ତାହେଲେ ଆପଣଙ୍କୁ ରାଜ୍ୟ ବାହାରକୁ ଯିବାକୁ ପଡ଼ିବ। କାରଣ ରାଜ୍ୟରେ ଏଭଳି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ନାହିଁ, ଯିଏ ବ୍ରତ ନିୟମର ପାଳନ କରିନଥାଏ। ଏମିତିକି ଏହି ଦିନ ରାଜ୍ୟର ଜୀବ ଜନ୍ତୁ ମଧ୍ୟ ଭୋଜନ କରିନଥାନ୍ତି।
ଶେଷରେ ଶୋଭନଙ୍କୁ ରମା ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ ରଖିବାକୁ ପଡ଼ିଲା। କିନ୍ତୁ ପାଳନ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଗଲା। ଚନ୍ଦ୍ରଭାଗା ସ୍ବାମୀଙ୍କ ସହିତ ନିଜକୁ ସତି କଲେ ନାହିଁ ଏବଂ ପିତାଙ୍କ ଘରେ ରହିବାକୁ ଲାଗିଲେ। ଅନ୍ୟ ପଟେ, ଏକାଦଶୀ ଉପବାସ ଦ୍ୱାରା ଶୋଭନ୍ ମନ୍ଦରାଞ୍ଚଲ ପର୍ବତରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଜନ୍ମରେ ଏକ ବିଳାସପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବସ୍ଥା ପାଇଲେ । ଥରେ ମୁଚୁକୁନ୍ଦପୁରର ବ୍ରାହ୍ମଣମାନେ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରା କରିବା ସମୟରେ ଇଶ୍ୱର ଶୋଭାନ ସହରରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ । ସେ ଶୋଭନଙ୍କୁ ସିଂହାସନରେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ବ୍ରାହ୍ମଣମାନଙ୍କୁ ଦେଖି ଶୋଭନ୍ ସିଂହାସନରୁ ଉଠିଲେ ଏବଂ ଏହା କିପରି ହେଲା ବୋଲି ପଚାରିଥିଲେ। ତୀର୍ଥଯାତ୍ରାରୁ ଫେରିବା ପରେ ବ୍ରାହ୍ମଣମାନେ ଚନ୍ଦ୍ରଭଗାଙ୍କୁ ଏହା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ। ଚନ୍ଦ୍ରଭଗା ବହୁତ ଖୁସି ଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ପାଖକୁ ଯିବାକୁ ବ୍ୟାକୁଳ ହେଲେ । ସେ ବାମ ରୁଷର ଆଶ୍ରମରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ । ଚନ୍ଦ୍ରଭଗା ମାଣ୍ଡାରାଞ୍ଚଲ ପର୍ବତ ଉପରେ ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ଶୋଭାନରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ। ଶୋବାନ୍ଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଏକାଦଶୀ ଉପବାସର ଗୁଣର ଫଳ ଦେଇ ସେ ତାଙ୍କ ସିଂହାସନ ଏବଂ ରାଜ୍ୟକୁ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସ୍ଥିର କଲେ । ସେବେଠାରୁ ବିଶ୍ବାସ କରାଯାଏ ଯେ ଏହି ଉପବାସ ପାଳନ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କ ପରି ପାପରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ ହୁଏ।