କୋଲକାତା ଡର୍ବିର ଇତିହାସ : କିପରି ସୃଷ୍ଟି ହେଲା ଏବଂ ସହରର ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ପାଇଁ ଏହାର ଅର୍ଥ କ’ଣ?
କୋଲକାତା : ଭାରତୀୟ ଫୁଟବଲରେ କୋଲକାତା ଡର୍ବି ଏକ ଗଭୀରତମ ମ୍ୟାଚ୍ । ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ହିରୋ ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ସୁପର ଲିଗ୍ (ହିରୋ ଆଇଏସ୍ଏଲ୍) ରେ ଫିଚର ଏଟିକେ ମୋହନ ବାଗାନ୍ ଏବଂ ଏସସି ପୂର୍ବ ବଙ୍ଗଳା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରାଯାଇଛି । ୧୦୦ ବର୍ଷର ଇତିହାସ ସହିତ ଏକ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା, କୋଲକାତା ଡର୍ବି ଏସିଆର ସର୍ବ ପୁରାତନ ଏବଂ ଉତ୍ତର ପଶ୍ଚିମ ଡର୍ବି ଏଲ୍ କ୍ଲାସିକୋ (ବାର୍ସିଲୋନା ଏବଂ ରିଅଲ୍ ମାଦ୍ରିଦ୍) ସହିତ ସମାନ୍ତରାଳ ଭାବେ ବିଶ୍ୱ ଫୁଟବଲର ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା ଭାବରେ ଫିଫା ଦ୍ୱାରା ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ | ମଞ୍ଚେଷ୍ଟର ୟୁନାଇଟେଡ୍ ଏବଂ ଲିଭରପୁଲ୍), ଓଲ୍ଡ ଫାର୍ମ ଡର୍ବି (ରେଞ୍ଜର୍ସ ଏବଂ ସେଲ୍ଟିକ୍) ଏବଂ ସୁପରକ୍ଲାସିକୋ (ରିଭର ପ୍ଲେଟ୍ ଏବଂ ବୋକା ଜୁନିଅର୍ସ) |
ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ସୁପର ଲିଗ୍ କ୍ଲବ୍ ଏଟିକେ ଏବଂ ମୋହନ ବାଗାନ୍ ଦୁଇ କ୍ଲବ ବର୍ଷକୁ ଅତି କମରେ ୩ ଥର, ଇଣ୍ଡିଆନ ସୁପର ଲିଗରେ ଦୁଇଥର ଏବଂ କଲିକତା ଫୁଟବଲ ଲିଗରେ ଥରେ ଭେଟନ୍ତି । ପ୍ରାୟତ ଏହି ଦୁଇଟି କ୍ଲବ୍ ଫେଡେରେସନ୍ କପ୍, ଆଇଏଫ୍ ସିଲ୍ଡ, ଡୁରାଣ୍ଡ କପ୍ ଇତ୍ୟାଦି ଅନ୍ୟ ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଭେଟିଥିଲେ । ଉଭୟ ଦଳର ବିଶ୍ୱରେ ବିଶାଳ ଏବଂ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଫ୍ୟାନ୍ ବେସ୍ ଅଛି । ଉଭୟ କ୍ଲବ୍ ବଙ୍ଗୀୟ ଲୋକମାନଙ୍କର ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଶ୍ରେଣୀର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରନ୍ତି, ମୋହନ ବାଗାନ୍ ବଙ୍ଗଳାର ପଶ୍ଚିମ ଭାଗରେ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରୁଥିବାବେଳେ ପୂର୍ବ ବଙ୍ଗକୁ ମୁଖ୍ୟତ ସ୍ୱାଧୀନତା ପୂର୍ବର ବଙ୍ଗଳା ପ୍ରଦେଶର ପୂର୍ବ ଭାଗରୁ ଆସିଥିବା ଲୋକ ସମର୍ଥନ କରନ୍ତି (ବଙ୍ଗଳା ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା) ) ସାଂସ୍କୃତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ, ଏହି ଡର୍ବି ସ୍କଟଲ୍ୟାଣ୍ଡ୍ ପ୍ରଫେସନାଲ୍ ଫୁଟବଲ୍ ଲିଗ୍ ର ପୁରୁଣା ଫାର୍ମ ଡର୍ବି ସହିତ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମାନ, ଯେହେତୁ ମୋହନ ବାଗାନ୍ ସମର୍ଥକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ‘ନାଟିଭିଷ୍ଟ’ ଜନସଂଖ୍ୟାକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରନ୍ତି (ରେଞ୍ଜର୍ସଙ୍କ ପରି) ଏବଂ ପୂର୍ବ ବଙ୍ଗର ଅଧିକାଂଶ ପ୍ରଶଂସକ ‘ପ୍ରବାସୀ’ ଜନସଂଖ୍ୟାକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରନ୍ତି ।
ମୋହନ ବାଗାନ ପ୍ରଶଂସକମାନେ ମୁଖ୍ୟତ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ମୂଳ ବାସିନ୍ଦା ହୋଇଥିବାବେଳେ ଇଷ୍ଟ ବେଙ୍ଗଲର ପ୍ରଶଂସକମାନେ ସ୍ୱାଧୀନତା ପୂର୍ବର ବଙ୍ଗଳାର ପୂର୍ବ ଭାଗରୁ ଆସିଛନ୍ତି । ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଫୁଟବଲର ଏହି ଦୁଇ ବୃହତକୁ ଯାହାକିଛି ଅଲଗା କରେ ତାହା ହେଉଛି ସେମାନଙ୍କର ସଂସ୍କୃତି । ମାଛ ହିଲସା ଇଷ୍ଟ ବେଙ୍ଗଲକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରୁଥିବାବେଳେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ସମର୍ଥନ ଏବଂ ଉତ୍ସବର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଅଂଶ ହୋଇଥିବାବେଳେ ମୋହନ ବାଗାନ ପ୍ରଶଂସକଙ୍କ ପାଖରେ ଚିଙ୍ଗୁଡ଼ି ଅଛି ।
ମୋହନ ବାଗାନ ଏବଂ ଇଷ୍ଟ ବେଙ୍ଗଲ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଥମ ସଂଘର୍ଷ ୧୯୨୧ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୮ ରେ କୋଚବେହାର କପରେ ଘଟିଥିଲା । କୋଲକାତା କ୍ଲବ ଜୋରାବାଗାନ ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ସୁରେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଫିଲ୍ଡ ଷ୍ଟାର ଖେଳାଳି ସାଇଲେଶ ବୋଷଙ୍କ ପାଇଁ ଇଷ୍ଟ ବେଙ୍ଗଲ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହେବାର ପ୍ରାୟ ଏକ ବର୍ଷ ପରେ ବଙ୍ଗଳାର ଏକ ଅଂଶ । ମ୍ୟାଚ୍ ଗୋଲ୍ ଡ୍ରରେ ଶେଷ ହୋଇଥିବାବେଳେ ଏହା ଯୁଗ ଯୁଗ ଧରି ଏକ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା ।
ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି, ଏକ ମୋହନ ବାଗାନ୍ ବନାମ ପୂର୍ବ ବଙ୍ଗଳା ମୁକାବିଲା ଏକ କ୍ରୋଧିତ ଦର୍ଶନରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି, ପ୍ରଶଂସକମାନେ ଏହାକୁ ବୋରୋ ମ୍ୟାଚ୍ କିମ୍ବା ବଡ ମ୍ୟାଚ୍ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି । ୧୯୯୭ ଫେଡେରେସନ୍ କପ୍ ସେମିଫାଇନାଲ ମୁକାବିଲା ଏକ ସ୍ମରଣୀୟ ଥିଲା । ଯଦିଓ ଏକପାଖିଆ ମ୍ୟାଚ୍ ପୂର୍ବ ବଙ୍ଗଳା ସପକ୍ଷରେ ୪-୧ ସମାପ୍ତ ହୋଇଛି, ତଥାପି ଷ୍ଟାଡିୟମରେ ୧୩୧,୦୦୦ ଲୋକ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ୫୦,୦୦୦ ଫାଟକରେ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ଦୁଇ ଦଳ ୨୦ ଦିନ ପରେ ଭେଟିଥିଲେ ଏବଂ ୧୨୫,୦୦୦ ପ୍ରଶଂସକ ସେମାନଙ୍କୁ ପୁନର୍ବାର ସ୍ୱାଗତ କରିବାକୁ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ୧୯୮୪ ସଲ୍ଟ ଲେକ୍ ଷ୍ଟାଡିୟମରେ ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଂଘର୍ଷ ।
ବିଗତ ଶତାବ୍ଦୀ ମଧ୍ୟରେ, କୃଷ୍ଣାନୁ ଦେ, ଚୁନି ଗୋସ୍ୱାମୀ, ସାଇଲେନ୍ ମାନ୍ନା, ସୁଭାଷ ଭୋମିକ୍ ଏବଂ ଷ୍ଟାର ଫୁଟବଲର୍ମାନେ ଅନେକ କୋଲକାତା ଡର୍ବିକୁ ଅନୁଗ୍ରହ କରିଛନ୍ତି । କୋଲକାତା ଡର୍ବିରେ ସର୍ବକାଳୀନ ଅଗ୍ରଣୀ ସ୍କୋରର ହେଉଛନ୍ତି ଭାଇଚୁଙ୍ଗ ଭୁଟିଆ, ଯିଏ ଉଭୟ ଦଳ ପାଇଁ ଖେଳିବାବେଳେ ୧୯ ଟି ଗୋଲ ଦେଇଥିବାବେଳେ ପୂର୍ବତନ ମୋହନ ବାଗାନ ଷ୍ଟ୍ରାଇକର ଜୋସେ ବାରେଟୋଙ୍କର ଏହି ଐତିହାସିକ ଡର୍ବିରେ ୧୭ ଟି ଗୋଲ ରହିଛି।
ଏହି ଡର୍ବିର ବର୍ତ୍ତମାନର ହିରୋମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏ.ଟି.କେ ମୋହନ ବାଗାନଙ୍କ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଗୋଲ ସ୍କୋରର ରୟ କୃଷ୍ଣ ମଧ୍ୟ ରହିଥିବେ, ଯିଏ ଇଣ୍ଡିଆନ ସୁପର ଲିଗର କ୍ଲବଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଶେଷ ଦୁଇଟି ମୁକାବିଲାରେ ଦୁଇଥର ଜିତିଥିଲେ। ଆଇଏସକେ ୨୦୨୦-୨୧ ସିଜନରେ ଏସସିଇବି ବିପକ୍ଷରେ ଏଟିକେଏମବି ସେମାନଙ୍କର ଶେଷ ଦୁଇଟି ମୁକାବିଲା ଜିତିଛି ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ହେଲମରେ ଜଣେ ନୂତନ ମ୍ୟାନେଜରଙ୍କ ସହିତ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହେବାକୁ ଆଶା କରିବ ।
ଆଇଏସକେ ୨୦୨୦-୨୧ ସିଜନରେ ଏସସିଇବି ବିପକ୍ଷରେ ଏଟିକେଏମବି ସେମାନଙ୍କର ଶେଷ ଦୁଇଟି ମୁକାବିଲା ଜିତିଛି ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ହେଲମରେ ଜଣେ ନୂତନ ମ୍ୟାନେଜରଙ୍କ ସହିତ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହେବାକୁ ଆଶା କରିବ । ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ସୁପର ଲିଗର ତିଲକ ମଇଦାନ ଷ୍ଟାଡିୟମରେ ୨୭ ନଭେମ୍ବର ୨୦୧୧ ରେ ଏଟିକେ ମୋହନ ବାଗାନ୍ ଏସସି ପୂର୍ବ ବଙ୍ଗଳା ସହିତ ମୁହାଁମୁହିଁ ହେବେ।
