ମସ୍କୋ ଫର୍ମାଟ୍ ବୈଠକ : ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ଆତଙ୍କବାଦୀଙ୍କୁ ନେଇ ଉଦବେଗ ପ୍ରକାଶ

Russian presidential envoy to Afghanistan Zamir Kabulov (L) shakes hands with a member of the Taliban delegation Mawlawi Shahabuddin Dilawar prior to an international conference on Afghanistan in Moscow on October 20, 2021. (Photo by Alexander Zemlianichenko / POOL / AFP)
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ମସ୍କୋ ଫର୍ମାଟ୍ ବୈଠକରେ ତାଲିବାନ ଦଖଲ ପରେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ଆଇଏସଆଇଏସ ଏବଂ ଅଲ-କାଏଦାର ଉପସ୍ଥିତିକୁ ନେଇ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ସଦସ୍ୟ ଦେଶମାନେ ଉଦବେଗ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ବୈଠକରେ ଅବ୍ଦୁଲ ସଲାମ ହନଫ ଅନ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସମୁଦାୟଙ୍କୁ ତାଲିବାନ ସରକାରକୁ ମାନ୍ୟତା ଦେବାକୁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଛନ୍ତି । ଏହାସହ ସେ ଆମେରିକାକୁ ମଧ୍ୟ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ମାଗିଛନ୍ତି । ଭାରତ, ପାକିସ୍ଥାନ ଏବଂ ତାଲିବାନ ୧୦ ଟି ଦେଶ ମସ୍କୋ ଫର୍ମାଟ ଆଲୋଚନାରେ ଭାଗ ନେଇଥିଲେ।
ବିଶେଷ କରି ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ମସ୍କୋରେ ଭାରତ ଓ ତାଲିବାନ ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋଚନା ହୋଇଛି । ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ସରକାରର ଉପ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଅବ୍ଦୁଲ ସଲାମ ହନଫିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ତାଲିବାନୀ ପ୍ରତିନିଧିମଣ୍ଡଳ ଭାରତର ପ୍ରତିନିଧିଙ୍କ ସହ ବୈଠକ କରିଛନ୍ତି । ତାଲିବାନର ପ୍ରବକ୍ତା ଜବୀଉଲ୍ଲାହ ମୁଜାହିଦ ଏକ ବୟାନ ଜାରି କରି ଏନେଇ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି । ତେବେ ଭାରତ ପକ୍ଷରୁ ଏନେଇ କୌଣସି ସୂଚନା ଦିଆଯାଇ ନାହିଁ । ତାଲିବାନ ସହ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଔପଚାରିକ କଥାବାର୍ତ୍ତା ଅଗଷ୍ଟ ୩୧ ତାରିଖରେ ଦୋହାରେ ହୋଇଥିଲା । ଆଫଗାନର ଅନ୍ତରୀଣ କ୍ୟାବିନେଟ ଘୋଷଣା ପରେ ମସ୍କୋରେ ଏହା ପ୍ରଥମ ଆଲୋଚନା ଅଟେ । ତେବେ ବୈଠକରେ ତାଲିବାନ ମାନବ ଅଧିକାର ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବ କହିଥିବା ସୂଚନା ମିଳିଛି ।
ଆଲୋଚନା ପରେ ଜାରି ହୋଇଥିବା ଏକ ମିଳିତ ବିବୃତ୍ତିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ଆତଙ୍କବାଦୀ ସଂଗଠନର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ନେଇ ଚିନ୍ତିତ ହୋଇ ଆଞ୍ଚଳିକ ସ୍ଥିରତା ପାଇଁ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ସୁରକ୍ଷାକୁ ଆଗକୁ ବଢାଇବାକୁ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀ ଦେଶଗୁଡିକ ବର୍ତ୍ତମାନର ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ନେତୃତ୍ୱକୁ ମଧ୍ୟ ଶାସନରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ଏବଂ ପ୍ରକୃତ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ ସରକାର ଗଠନ କରିବାକୁ ଆହ୍ୱାନ କରିଛନ୍ତି ଯାହା ଦେଶର ସମସ୍ତ ପ୍ରମୁଖ ଜାତିଗତ ରାଜନୈତିକ ଶକ୍ତିର ସ୍ୱାର୍ଥକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିଥାଏ। ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ଜାତୀୟ ପୁନଃନିର୍ମାଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମାପ୍ତ ହେବା ପାଇଁ ଏହା ଏକ ମୌଳିକ ସର୍ତ୍ତ ହେବ ବୋଲି ମିଳିତ ବିବୃତ୍ତିରେ କୁହାଯାଇଛି। ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ଖରାପ ହେଉଥିବା ଅର୍ଥନୈତିକ ତଥା ମାନବିକ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ନେଇ ଗଭୀର ଚିନ୍ତା ପ୍ରକଟ କରି ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଏକତ୍ରିତ ହେବା ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଦଳମାନେ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଦେଶର ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ପରବର୍ତ୍ତୀ ପୁନଃନିର୍ମାଣରେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ଲୋକଙ୍କୁ ଜରୁରୀ ମାନବିକତା ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହାୟତା ଯୋଗାଇଦେବା ପାଇଁ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ଯଥାଶୀଘ୍ର ଉଦ୍ୟମ କରିବ । ସୂଚନା ଯେ, ଆଫଗାନିସ୍ତାନରୁ ଆମେରିକା ସୈନ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟାହାର ପରେ ତାଲିବାନ ଅଗଷ୍ଟ ୧୫ ତାରିଖରେ କବଜା କରିନେଇଥିଲା । ଅଗଷ୍ଟରେ ଆଫଗାନ କବଜା ପରେ ତାଲିବାନ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ମସ୍କୋରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ବିଶ୍ୱ ସମୁଦାୟ ବୈଠକ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ବୈଠକ ଋଷର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ହସ୍ତକ୍ଷେପରେ ହୋଇଛି ।